.jpg)
Lapland’dan ayrılmadan birazda bu bölgenin yerli halkı Samiler hakkında kısa bilgiler.
Samiler Norveç’in kuzeyinden, Rusya’daki Kola yarımadasına kadar olan ve Lapland olarak adlandırılan bölgede yaşıyorlar. Toplam 80.000 – 100.000 arası nüfusa sahip olan bu halk kendilerine Lapyalı denmesini kesinlikle istemiyorlar, çünkü ‘Lapp’ yama anlamına geliyor ve Samiler rengarenk giysileri dolayısıyla kendilerine verilen bu ad ile, alay edildiğini düşünüyorlar.
Samiler bu bölgeye yaklaşık 4000 yıl önce gelmişler. Vikingler ve onları takip eden ortaçağ yıllarında en kalabalık toplumun Samiler olduğu biliniyor. Bu yıllarda Vikinglerle sürekli savaş halinde olan Samiler, Vikingler tarafından kutup dairesi dolaylarına doğru sürülürler. Bir süre sonra dünyayı keşfe çıkan Vikingler, Samilerin ticaret ortağı haline gelirler.
17. Yüzyıldan itibaren Norveç ve İsveç krallıkları tarafından, asimile edilmeye başlanan halk, animist geçmişlerini bırakarak, Hristiyanlığı seçmeye zorlanır, dillerini konuşmaları yasaklanır.İsveç, Norveç, Finlandiya ve Rusya ulusal sınırlarının çizilmesinden sonra, Samiler yaşamak zorunda oldukları ülkenin kültürüne ve diline adapte olmak zorunda kalırlar.
1956’da Finlandiya, İsveç ve Norveç te yaşayan Samiler, Kuzey Sami Konseyini kurduktan sonra hakları için mücadele etmeye başladılar ve bugün bu ülkelerde resmi olarak azınlık statüsünde olsalar, dillerini ve kültürlerini okullarında öğrenebilseler de, halen toprak ve doğal kaynaklar konusundaki mücadeleleri devam ediyor.
Samilerin on adet değişik dilleri var. En yaygın olanlarını 30.000 kişi kadar kullanabilirken, diğerlerini konuşabilenlerin sayısı 20’ye kadar düşmüş. Sami dillerinden dünyanın pek çok diline girmiş bir sözcük ise tundra (buz ovası). En büyük geçim kaynakları olan Ren geyiği için ise 400’e yakın farklı sözcük kullanıyorlar.
Samiler Norveç’in kuzeyinden, Rusya’daki Kola yarımadasına kadar olan ve Lapland olarak adlandırılan bölgede yaşıyorlar. Toplam 80.000 – 100.000 arası nüfusa sahip olan bu halk kendilerine Lapyalı denmesini kesinlikle istemiyorlar, çünkü ‘Lapp’ yama anlamına geliyor ve Samiler rengarenk giysileri dolayısıyla kendilerine verilen bu ad ile, alay edildiğini düşünüyorlar.
Samiler bu bölgeye yaklaşık 4000 yıl önce gelmişler. Vikingler ve onları takip eden ortaçağ yıllarında en kalabalık toplumun Samiler olduğu biliniyor. Bu yıllarda Vikinglerle sürekli savaş halinde olan Samiler, Vikingler tarafından kutup dairesi dolaylarına doğru sürülürler. Bir süre sonra dünyayı keşfe çıkan Vikingler, Samilerin ticaret ortağı haline gelirler.
17. Yüzyıldan itibaren Norveç ve İsveç krallıkları tarafından, asimile edilmeye başlanan halk, animist geçmişlerini bırakarak, Hristiyanlığı seçmeye zorlanır, dillerini konuşmaları yasaklanır.İsveç, Norveç, Finlandiya ve Rusya ulusal sınırlarının çizilmesinden sonra, Samiler yaşamak zorunda oldukları ülkenin kültürüne ve diline adapte olmak zorunda kalırlar.
1956’da Finlandiya, İsveç ve Norveç te yaşayan Samiler, Kuzey Sami Konseyini kurduktan sonra hakları için mücadele etmeye başladılar ve bugün bu ülkelerde resmi olarak azınlık statüsünde olsalar, dillerini ve kültürlerini okullarında öğrenebilseler de, halen toprak ve doğal kaynaklar konusundaki mücadeleleri devam ediyor.
Samilerin on adet değişik dilleri var. En yaygın olanlarını 30.000 kişi kadar kullanabilirken, diğerlerini konuşabilenlerin sayısı 20’ye kadar düşmüş. Sami dillerinden dünyanın pek çok diline girmiş bir sözcük ise tundra (buz ovası). En büyük geçim kaynakları olan Ren geyiği için ise 400’e yakın farklı sözcük kullanıyorlar.
+(Small)+(Small).jpg)
Ren geyikleri ile Samiler arasında kopmaz bir bağ var. Kırsal kesimde yaşayan Samiler için geyik yetiştiriciliği, halen en önemli geçim kaynağı. Geyik eti önemli bir besin kaynağı ve derisi de giyecek yapımında kullanılıyor. Yüzyıllardır hayatlarının önemli bir parçası olmuş bu hayvana doğal olarak Sami efsanelerinde de sık sık rastlanıyor.
Eğer bir gün yolunuz Fin Lapland’ına düşerse Inari’deki Siida Müzesi, Samileri, kültürlerini ve tarihlerini tanımak için mutlak gidilmesi gereken bir yer. Özellikle 1900 lü yıllarda çekilen fotoğraflar bir harika.
Bu yazı ile Finlandiya şimdilik bitiyor. Buradan bambaşka bir ülkeye ve kültüre, Tayland’a doğru yola çıkalım mı?
1 yorum:
Oi, achei teu blog pelo google tá bem interessante gostei desse post. Quando der dá uma passada pelo meu blog, é sobre camisetas personalizadas, mostra passo a passo como criar uma camiseta personalizada bem maneira. Se você quiser linkar meu blog no seu eu ficaria agradecido, até mais e sucesso.(If you speak English can see the version in English of the Camiseta Personalizada.If he will be possible add my blog in your blogroll I thankful, bye friend).
Yorum Gönder